Flash 8
Macromedia Flash Professional 8 `deki Yenilikler
Flash-Mx`den Flash-Mx 2004 `e geçiş çok sancılı olmuştu. AS1 terkedilip AS2`ye geçildiğinde kodlara alışmak çok zaman almış hatta birçok kullanıcı Flash-MX versiyonunu uzunca bir süre kullanmaya devam etmişti.
Ama Flash 8 versiyonunu incelediğimizde bu tür sıkıntı yaşamayacağınızı söyleyebilirim. Arayüzde düzenlemeler yapılmış,resim ve video çalışmalarına ciddi bir destek gelmiş ve herzaman sıkıntı duyulan actionscript panelinde bazı kod eklentileri ve alışkanlığımızı fazla etkilemeyen bir sınıflama dışında çok fazla değişiklik yapılmamıştır.
Kod değişikliklerine daha sonra değineceğiz. Burada arayüz değişiklikleri yeni yapılan eklentilerden bahsedilecektir. Önce Macromedia`nın sayfasında yeni eklentilere özetleyerek bakacak olursak tanımlanan değişiklikler şöyledir:
Filtreler
Drop shadow, blur, glow, bevel, gradient bevel, ve color adjust gibi filtrelerle değişik tasarımlar oluşturabilirsiniz . Örneğimizde bu filtrelerin işlevini gözleyebilirsiniz.
Blend modu
Photoshop`tan hatırlayacağınız blend modu ile çizim ve semboller üzerine etkili değişik görüntüler elde edebilirsiniz. Aşağıdaki örnekteki menüden bu modların nasıl fonksiyon gördüğünü inceleyebilirsiniz.
.
FlashType—yüksek kalitede font oluşturma motoru
Önceki versiyonlarda her zaman sorun olan küçük ebadlı fontlarda temiz yüksek kalitede sonuçlar elde edilir. Çalışma türünüze göre birden fazla seçenek sunulur.Ayrıca font optimizasyonu için özelleştirebileceğiniz anti-alising eklentisi de yapılmıştır.Buradan font kalitesini arzu ettiğiniz şekilde planlayabilirsiniz.
Bitmap caching
Objeler bir Bitmap olarak ön belleğe alınmasına rağmen vectorel veriler korunur ve tekrar bir vektor oluşum olarak geri alınabilirler. Bu yöntem flash`ta sık şikayet konusu olan hız problemini ortadan kaldırır.
Yukarıdaki örnekte alt kısma eklenen true ve false metinlerine tıklayarak aradaki hız farkını görebilirsiniz.
Özelleştirilen easing kontrol
Pozisyon, rotation, scale, color, and filters kontrollerinden bağımsız olarak animasyonlu bir çalışmanın hızını kontrol edebilirsiniz. Bunun için properties panelinde ease alanının hemen yanındaki edit butonuna tıklayarak ilgili panele ulaşabilir ve hız ayarını fare ile düzenleyebilirsiniz.
Geliştirilmiş text aracı
Sahneye eklenen tüm metin kutularınına otomatik olarak tutamaçlar eklenir ve bunların aracılığı ile pratik olarak yeniden boyutlandırılabilirler.
Geliştirilmiş stroke özellikleri
Properties paneline eklenen cap ve join menüsü sayesinde aynı dolgularda olduğu gibi çizgilerde de geçişkenlik sağlanır.Çizgi bağlantıları ve kesişme yerleri düzenlenebilir.
İleri düzey gradient kontrol
Gradient dolgularda renk geçiş alanlarının en iyi şekilde düzenlenmesi sağlanır.
Yüksek kalitede video codec
Flash Player 8`e On2 VP6 isimli çok daha detaylı ve etkili yeni bir codec eklenmiştir.Bu codec yüksek kalitede ve çok daha düşük boyutlarda çalışma oluşmasını sağlar.
Alpha channel desteği
Artık alfa kanal desteği sağlanmıştır.Bu sayede transparan ve üst üste gösterilebilen detaylı video çalışmaları oluşturulur.
Gelişmiş video şifreleme seçenekleri
Flash içindeki gelişmiş video kodlayıcısı video çalışmalarınızda optimize edebileceğiniz kalite ve boyutta çalışmalar oluşturmanızı sağlar.
Bağımsız video şifreleme
Hem On2 VP6 codec hem de Sorenson Spark codec kullanarak Flash Video çalışmaları oluşturmanız için gelişmiş şifreleme seçenekleri sunar.Bu kodlayıcı aynı zamanda birden fazla video dosyaları için toplu işleme kapasitesine sahiptir.
Profesyonel video düzenleme araçları için video şifreleme eklentileri
Avid Xpress/Media Composer ve Apple Final Cut Pro gibi profesyonel video düzenleme programlarından flash içine doğrudan video export edilebilir.
Video dosyasına işaret noktaları gömmek
Flash video dosyaları içine işaret noktaları(cue point) eklenerek işlemler dosya oynarken dinamik olarak yönlendirilebilir.
Video import seçenekleri
Video dosyaları flash içine import edilirken size bazı seçenekler sunacaktır.Çalışma şeklinize göre doğrudan video çalışma içine gömülebilir ,external yüklenebilir veya çalıştırmak için flash comminacation server yolu kullanılabilir.
Video oynatıcının bileşenlerini ve görünümü ayarlama
Video oynatıcının bileşenlerini ve görünümünü ayarlayabilirsiniz.Bunun için yeteri kadar hazır oluşum olduğu gibi isterseniz kendi isteğinize göre düzenleme de yapabilirsiniz.
Script Assist (Normal Mod)
Flash-mx2004 Pro`da kaldırılan ve en çok şikayet edilen konuların başında gelen actionscript panelindeki normal mod tekrar geri getirilmiştir.
Gelişmiş kütüphane
Eklenilen kullanım kolaylıkları dışında burada en önemli konu kütüphanenin flash her açıldığında kapanması sorunu idi.Flash kullanırken açılan kütüphanenin çalışma kapatıldıktan sonra hafizada kalmaması ve flash açıldığında tekrar kütüphaneyi açma ile uğraşma sorunu ortadan kalkmıştır.Kısaca flasha ilk açıldığı hali hatırlatan bir hafıza eklenmiştir.
Object Drawing aracı
Doğrudan bir nesne oluşturan, araçlar paneline eklenmiş bir çizim aracıdır.
Düzeltilmiş panel yönetimi
Panellerde gruplanmalar yapılarak karmaşa ortadan kaldırılmış ve daha düzenli bir çalışma alanı oluşturulmuştur.
Undo/redo seçenekleri
Edit -->Preference alanından ulaşacağınız undo seçeneklerinde "object-level undo" ve "document-level undo arasında seçim yapabileceksiniz."
SWF Metadata
Bu yeni metadata özelliği swf dosyalarının arama motorlarında araştırılabilme özelliğini artırmak için yapılmıştır.Artık swf dosyalarınıza bir başlık ve bir tanım ekleme imkanımız vardır.
Geliştirilmiş actionscript paneli
Normal mod özelliğinin eklenmesi dışında kodlarda yeni sınıflanma oluşturulmuştur. Ayrıca kodları sürükle-bırak yöntemi ile de kullanabilirsiniz.
Şimdi resimlerle bizim arayüzdeki incelememize bir göz atalım
Araçlar panelindeki tek değişiklik Object Drawing eklentisidir.Şayet araçlar panelinde oval veya dikdörtgen aracını seçerseniz alttaki options alanında bu seçimi görebilirsiniz.
Eklenti amacı şudur: Aynı layerda oval aracı ile iki çizim yaptığınızda bunlar birbirine temas ederse ve fare ile birini sürüklediğinizde temas eden kısmın silindiğini göreceksiniz.Bu nedenle 2 ayrı çizimin temas ettiği durumlarda bu sorunu ortadan kaldırmak için iki ayrı layer kullanmak ve her çizimi ayrı bir layera yerleştirmek zorunda kalınıyordu. Flash8 de bu sorunu kaldırmak için object drawing butonu eklenmiştir.Örneğin oval aracına tıkladıktan sonra hemen çizim yapmaz önce object drawing seçimini yapıp çizimi oluşturursanız aynı layerda olmasına rağmen diğer çizimlerin üstüste gelmesinin bahsettiğimiz sorunun oluşmasına engel olduğunu görürsünüz. Çizimin etrafı aynı bir sembol gibi korunur ve çakışan çizimlerin silinmesine engel olursunuz.
Ana menüye gözatacak olursak:
File menüsü
Tek eklenti Import alanındadır ve buraya Import video eklentisi yapılmıştır.
Modify menüsü:
Bu alanda da tek bir eklenti vardır.Eklenen Combine object seçeneğinin 4 alt grubu vardır.
Union:
Sahnedeki 2 çizimi birleştirir. Oval aracını seçin sonra option kısmından Object Drawing butonuna tıklayın. Bu butonun ne işe yaradığı üstteki pragrafta anlatılmıştı.Sahneye bir daire çizin sonra ikinci bir daire oluşturun. Her iki daireyi seçin (bunun için sol eliniz klavyedeki shift tuşuna basılı olmalıdır) Modify-->Combine Object-->Union seçeneğini tıklayın. Her iki çizimin gruplandığını göreceksiniz.
Intersect:
Üstteki yöntemle birbiri ile temas eden 2 çizim yapın.Yine 2 çizimi seçip Intersect butonuna basın.Üstteki çizimin alttaki çizim ile temas ettiği alan sahnede kalır Üstteki çizimin temas ettiği alan dışındaki kısımları ve alttaki çizim sahneden silinir. Özetle 2 cismin temas alanları sahnede kalır.
Punch:
Biribiri ile temas eden 2 çizimi seçip punch sçeneğini tıkladığınızda üstteki çizimin alttaki çizime temas ettiği alan ve üstteki çizimin tamamı sahneden silinir.
Crop:
Üstteki işlemin tersidir. Alttaki cismin üstteki cisme temas ettiği alan sahnede kalır.Diğer çizimler sahneden kalkar
Control menüsü:
2 eklenti mevcuttur. Delete ASO Files ve Delete ASO Files and TestMovie.Aso ifadesinin açılımı ActionScript Object`tir. Flash class dosyalarının oluşturulması sırasında varsayılan classpath dizininde .ASO uzantılı dosyalar oluşturur. Şayet cache`den okunan kodlarla derlenen class dosyaları arasında bir uyumsuzluk olursa Flash hata mesajı verir. Bu özellikle farklı bilgisayarlarda yapılan separe çalışmalarda ortaya çıkar. Bunun çözümü aso dosyalarının silinerek kullanılmasıdır. Bu durumda ilgili dizinde flash tarafından uyumlu yeni aso dosyaları oluşturulur.
Window menü:
Soldaki MX2004`e ait window menüsüdür.Paneller pek kullanışlı olmayan 3 grup altında sınıflanmıştı.Flash 8 de bu yöntemden vazgeçilip ortak içerikleri olan grupları tek bir panel içinde sınıflamışlardır.Örneğin Photoshop`da görülen bu sınıflama hem yer sorununu ortadan kaldırmış hem de daha etkili bir çalışma alanı sunmuştur.
Üstteki panelde 3 panel tek bir grup altında sunulmuştur.
Çok önemli olan diğer konu Flash için kendinize uygun bir çalışma alanı yarattığınızda Flash`ın bunu hafızada tutabilmesi ve tekrar açıldığında aynı alanı size sunmasıdır.Kendi zevkinize uygun bir flash arayüzü hazırladığınızı farzedelim.İstediğiniz araçları özelleştirdiniz,arzu ettiğiniz panelleri açtınız.Flash-mx 2004 de çalışmayı kapattığınızda ve sonra programı tekrar açtığınızda hazırladığınız bu arayüzün uçtuğunu görürsünüz. Yeniden aynı işlemleri yapmak veya Window menüsünden Save Panel Layout komutu ile arayüzü kaydetmek zorunda kalırdınız.Ayrıca bu arayüze Library panelini ekleseniz dahi tekrar açtığında bu panelin yerinde olmadığını görür siniriniz bozulurdu. Flash8 de ister hazırladığınız arayüzü kaydedip kullanırsınız isterseniz Flash hafızasına güvenip kapattığınız hali ile açılmasını otomatik olarak elde edersiniz. Bu kayda library paneli de dahil olmaktadır.
History paneli:
Flash 8 ile gelen yeni bir paneldir. Flash içinde yaptığınız tüm işlemler bu panele kaydedilir.
Component paneli:
Yeni bir sınıflandırma oluşturulmuştur:
5 grup halinde sınıflama oluşturulmuştur.Panelin açılmış halinde de gördüğünüz gibi flash8 de video dosyaları için fazlası ile özel eklentiler mevcuttur.FLV Playback Custom UI paneli size özelleştirilmiş bir video arayüzü sunmanızı sağlar. Componentlerin kullanımına ait örnekler daha sonra anasayfamızdaki Components paneli bölümüne eklenecektir.
Properties paneli:
Properties panelinde üçlü gruplama dikkati çekiyor. Filters kısmından çalışmanıza görsel efektler ekleyebilir ve yine aynı panelden bu filtrenin ayarlaması yapılabilirsiniz. Şayet sahneye bir metin kutusu eklerseniz properties panelinde üst-sağdaki grafide gördüğünüz gibi antialising ayarlamaları yapabilmektesiniz. Flash`ta küçük ebadlı fontların bulanık görünme sorunu bu yolla tamamen halledilmiştir. Bir klip veya grafi oluşturduğunuzda blend modu panele eklenir. Resim editörlerinden hatırlayacağınız bu özellikler sayesinde çalışmanızı zenginleştirebilirsiniz.
Use runtime bitmap caching özelliği hafızaya alınan vektörel çizimleri kullanarak örneğin bir dönme efektindeki takılmaları ortadan kaldırır.Yani hızlı ve akıcı bir animasyon oluşturmanızı sağlar. Sayfanın başında buna ait örnek bir çalışma verilmişti.
Document properties paneli:
Modify-->Document... yoluyla ulaşacağınız bu panele 2 eklenti yapılmıştır.
Swf dosyanıza artık başlık ve çalışmanın tanımını verebilmektesiniz. Burada amaç arama motorlarında bulunmasının kolaylaştırılmasıdır.
Actionscript paneli:
Build-in Class sınıfı kaldırılarak yerine ActionScript 2.0 Classes eklenmiştir. Bu alana birçok yeni kod grupları eklenmiştir. Bu kodlara ait örnekler daha sonra uygulamalar bölümüne alınacaktır.Paneldeki en radikal değişiklik mx2004 de kaldırılması nedeniyle fazlası ile şikayet konusu olan normal modun tekrar oluşturulmasıdır.Bunun için panelin sağ-üst kısmındaki Script Assist butonuna basmanız yeterli olacaktır. Ayrıca kodları sürükle-bırak özelliği ile de kullanabilirsiniz.